Kocaeli’nin tarihçesi, antik dönemlerden günümüze kadar uzanan köklü bir geçmişe sahiptir. Arkeolojik bulgular, bölgedeki ilk yerleşimlerin M.Ö. 3000’li yıllara, yani Bronz Çağı’na kadar uzandığını göstermektedir. Şehrin bulunduğu bölge, tarih boyunca hem Anadolu’nun batısı ile Trakya’yı birbirine bağlayan geçiş noktası olmuş hem de deniz ticaretinde önemli bir rol üstlenmiştir. Antik dönemde Bitinya Bölgesi olarak bilinen bu topraklarda sırasıyla Frigler, Bitinler, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılar egemen olmuştur. Roma döneminde şehir “Nicomedia” adıyla anılmış ve uzun süre imparatorluk başkentlerinden biri olmuştur.