Samsun’un tarihi, Anadolu’nun en eski yerleşim dönemlerine kadar uzanır. Arkeolojik bulgular, bölgedeki ilk yerleşimlerin MÖ 5000’li yıllarda başladığını göstermektedir. Amisos olarak bilinen antik kent, bugünkü Samsun’un temelini oluşturur. Bu kent, Miletli kolonistler tarafından kurulmuş ve kısa sürede Karadeniz’in liman şehirlerinden biri haline gelmiştir. Zengin toprakları, doğal limanı ve konumu sayesinde ticaretin geliştiği bir merkez olmuştur. Antik çağ boyunca Hitit, Pers, Makedon, Pontus, Roma ve Bizans uygarlıklarının hâkimiyetinde kalan bölge, her dönemde deniz ticaretinde etkin rol oynamıştır.